W odniesieniu do kwestii, co wybrać, a z czego zrezygnować, ustaliłem pewne kryteria. M. in. wybór padł na budowle, a nie na ruiny. Budowla powinna być na tyle kompletna, aby nie wymagała rekonstrukcji w wyobraźni. Rozróżnienie to docenia się porównując rzymskie Koloseum i Panteon. Mimo zmian, jaki zaszły w nim w ciągu wieków, Panteon w dużej mierze robi takie wrażenia jak w 125 r. n.e.

Jeśli natomiast staniemy wewnątrz Koloseum, musimy sobie dopiero wyobrazić całą arenę amfiteatru oraz rzędy siedzeń, aby zrozumieć, jak funkcjonował ten budynek.

Nie jest tak łatwo ustalić, co sprawia, że budynek jest arcydziełem. Przedstawiam zatem te budowle, które uznałem za najwybitniejsze osiągnięcie estetyczne w zakresie projektowania architektonicznego. Jednak ich piękno będzie zawsze odczuciem osobistym i bardzo subiektywnym.

Wstęp

W 1721 r. austriacki architekt Johann Bernhard Fischer von Erlach opublikował pierwszy przegląd najwybitniejszych dzieł architektury świata. Nie było tam budowli romańskich, gotyckich ani renesansowych, za to znalazło się miejsce dla trzech budynków ... Fischera von Erlacha. I nie bez przyczyny. Architekt uznał, że jeżeli założyć, iż jedne budowle są lepsze niż inne, logiczne wnioskowanie doprowadzi też do stwierdzenia, że pewne epoki wniosły do dziejów architektury więcej niż pozostałe. Jeśli zaś oceniający ograniczy się do najbliższego kontekstu budowli, może się okazać, że Tadż Mahal wcale nie przewyższa najlepszych realizacji z lat 60. XX w. Wybór najwspanialszych budynków świata jest wybitnie subiektywny i nieco mniej dogmatyczny niż się przyjęło pośród teoretyków i badaczy architektury.