Jedna z dwóch przeciwwag kompensująca ciężar przęsła podczas podnoszenia
Jeden z czterech zespołów lin podnoszących przęsło mostu
Widok mostu
Most podnoszony w Nowej Soli (woj. lubuskie) 1927 r.
Do najcenniejszych zabytków Nowej Soli należy spinający brzegi kanału portowego ruchomy most z podnoszonym przęsłem z 1927 r. Jest to jedyna taka konstrukcja w Polsce i jedna z nielicznych w Europie. Most zaprojektowany i wykonany przez specjalizującą się w tej dziedzinie zielonogórskiej firmie Beuchelt & Co., oddany do użytku w 1927 r. Nowatorska konstrukcja, posadowiona na żelbetowych skrzyniach znajduje się poniżej lustra wody, umożliwiła sprawne funkcjonowanie portu i przyjmowanie większości jednostek pływających po Odrze. Zabytek został uszkodzony przez wycofujące się wojska niemieckie w 1945 r. W latach 50' przeprowadzono jego remont połączony z modernizacją mechanizmu podnoszenia wykorzystującego jedynie siłę ludzkich rąk, poprzez zamontowanie napędu elektrycznego.
Wiadukty kolejowe w Stańczykach (woj. warmińsko-mazurskie) 1912-1917 r.
Ta niepozorna miejscowość na skraju Puszczy Rominckiej słynie z potężnych wiaduktów kolejowych nieczynnej linii Gołdap-Żytkiejmy. Teren ten jest obszarem polodowcowym pociętym głębokimi dolinami i wąwozami, którymi płyną niewielkie rzeki. Mosty w Stańczykach są najwyższymi na tej trasie i jednymi z najwyższych w Polsce - ich długość wynosi 200 m, a wysokość 36 m. Jest to interesująca pięcioprzęsłowa konstrukcja żelbetowa. Wszystkie łuki mają promień 15 m. Wiadukty mają doskonałe proporcje, ozdobiono je na wzór rzymskich akweduktów w Pont du Gard (stąd pochodzi też druga nazwa mostów w Stańczykach - Akwedukty Puszczy Rominickiej). Linia kolejowa została rozebrana w 1945 r., ale wiadukty w Stańczykach wciąż pozostaje świadectwem dawnej myśli technicznej.
Most obrotowy w Giżycku (woj. warmińsko-mazurskie) 1898 r.
Jezior Kisajno i Niegocin łączy Kanał Łuczański. W 1898 r. firma Beuchelt & Co Grunberg in Schl. z Zielonej Góry wybudowała na nim most obrotowy, dziś interesujący zabytek techniki. Jest to jedyna tego typu konstrukcja w kraju i jedna z nielicznych w Europie. Całe przęsło obraca się w płaszczyźnie poziomej o 90 stopni i ustawia równolegle do nabrzeża. Po otwarciu mostu przez kanał mogą przepłynąć jachty, motorówki i statki białej floty. Moment otwarcia mostu niezmienni przyciąga tłumy turystów. Dzięki oryginalnemu mechanizmowi konstrukcję może obsługiwać tylko jedna osoba (od lat 60' XX w. przez pewien czas stosowano napęd elektryczny, ale zbyt szybkie otwieranie i zamykanie spowodowały zniszczenie nabrzeża.
Most Osobowicki we Wrocławiu (woj. dolnośląskie) 1895-1897 r.
Most składa się z dwóch części: od strony południowej jest jednoprzęsłowy, a od strony północnej - ośmioprzęsłowy. Obiekt zbudowano z kamieni i cegieł klinkierowych. Wjazd zdobią cztery obeliski. Przez most biegną tory tramwajowe. W latach 20' nazwano go mostem Walthera Rathenaua - zastrzelonego ministra spraw zagranicznych. Po II wojnie światowej nazwa została zmieniona. Zlikwidowano także ozdobne wieżyczki, w których przechowywano narzędzi dla służb drogowych. W 1976 r. most został wpisany do rejestru zabytków.
Most kolejowy w Olsztynie (woj. warmińsko-mazurskie) 1872-1873, 1892 r.
W Olsztynie, na przecięciu szlaku kolejowego z Łyną, znajduje się wyjątkowy zespół mostów kolejowych. Pierwszy z nich składa się z trzech arkad. Wznoszono go w latach 1872-1873. W 1892 r. taki sam obiekt powstał po stronie południowej istniejącego mostu. Starszy wykonano z kamieni i cegieł, a do budowy nowszego użyto jedynie cegieł. Obie konstrukcje mają wysokość ok. 20 m. Na uwagę zasługuje zastosowany tutaj system odprowadzania wody. Mosty są jednym z symboli miasta.
Most w Tczewie (woj. pomorskie) 1851, 1840-1941, 1958 r.
Tczew bywa nazywany miastem mostów - doliczono się ich tutaj dwadzieścia. Na szczególne zainteresowanie zasługują dwie przeprawy. Pierwsza to wsparty na siedmiu filarach most drogowy, zaprojektowany przez Carla Lentza. Liczy on 873 m długości i w chwili powstania był najdłuższym mostem europejskim i jednym z najdłuższych na świecie. W latach 1888-1891 w odległości 30 m wybudowano drugi most, przeznaczony wyłącznie dla kolei. Wraz z nim powstał także dworzec kolejowy w Tczewie.
Akwedukt w Fojutowie (woj. kujawsko-pomorskie) 1845-1849
Atrakcją tej niewielkiej miejscowości położonej na skraju Borów Tucholskich, jest unikatowy zabytek architektury hydrotechnicznej, zbudowany w połowie XIX w. akwedukt, wzorowany na rzymskich budowlach. Stanowi on skrzyżowanie dwóch cieków wodnych: Czerskiej Strugi (płynącej dołem) i Wielkiego Kanału Brdy (płynącego górą). jest to najdłuższy tego typu obiekt w Polsce - mierzy 75 m. Celem powstania akweduktu było doprowadzenie wody z Brdy do kompleksu Łąk Czerskich w rejonie Czerska. Zbudowano go z cegły i kamieni połączonych wapnem. W latach 70. ubiegłego wieku przeprowadzono remont konstrukcji, w czasie którego cegły i kamienie zastąpiono żelbetowymi płytami (w 2002 r. pokryto je płytkami imitującymi cegły). Pod sklepieniem znajduje się kładka, którą można przejść wzdłuż Czerskiej Strugi na drugą stronę kanału.
Most wiszący w miejscowości Ozimek (woj. opolskie) 1825-1827
Obiekt powstał na rzece Mała Panew. Był przeznaczony dla pieszych. Został zaprojektowany przez Karla Schotteliusa i wybudowany w Pruskiej Królewskiej Hucie "Malapanew". To najstarszy na świecie zachowany do naszych czasów most wiszący wykonany wyłącznie z żelaza. Ze względu na zastosowany materiał i rozwiązania technologiczne stanowi ewenement na skalę światową. Ma długość ponad 30 m i szerokość 6 m. Należy do największej atrakcji turystycznej Ozimka. Znajduje się nawet w herbie tej miejscowości.
Most kolejowy zwodzony nad Regalicą (Odra Wschodnia - woj. zachodniopomorskie) 1877 r.
To jedyny działający obiekt tego typu w Polsce i jedyny most z napędem elektrycznym w Europie. Całkowita długość konstrukcji wynosi ponad 260 m. Składa się z pięciu przęseł , jedno z nich podnoszone. Most zbudowano na linii kolejowej Wrocław - Szczecin, dlatego bywa nazywany Mostem Wrocławskim. W 1945 r. został zniszczony przez Niemców. Odbudowany cztery lata później. W 2009 r. budowlę wpisano do rejestru zabytków.
MOSTY
Architektura Muzyka Zabytki Sztuka